Nowsze badania dowiodly, ze wywód chorobowy zapadu i wstrzasu jest ten sam, tak, iz ich odróznianie nie ma obecnie juz podstaw i ma znaczenie tylko historyczne

Nowsze badania dowiodły, że wywód chorobowy zapadu i wstrząsu jest ten sam, tak, iż ich odróżnianie nie ma obecnie już podstaw i ma znaczenie tylko historyczne. Ostrą niewydolność krążenia poza sercową spostrzega się, jako zapad hemodynamiczny 1) podczas zabiegów chirurgicznych i po nich 2) w ostrych chorobach zakaźnych, zwłaszcza w ostrym zapaleniu otrzewnej 3) w ostrych zatruciach. W tych samych sprawach zapad może być jednak częściowo także zapadem proto plazmatycznym, gdyż może zależeć od porażenia naczyń włoskowatych wskutek toksycznego działania wytworów autolizy obumarłych tkanek w następstwie ich ucisku, targania, miażdżenia podczas operacji itp. Zapad protoplazmatyczny spostrzega się w rozległych oparzeniach po rozległych urazach. Zapad hemodynamiczny nadto spostrzega się: 1) w przypadkach znacznego utrudnienia dopływu krwi do serca 2) podczas szybkiego usuwania dużej puchliny brzusznej lub dużych genów z jamy brzusznej, czasami po porodzie 3) u osób młodych, u których on objawia się nagłym zemdleniem (syncope) pod wpływem wyczerpania fizycznego, urazu psychicznego, np. strachu, długiego stania, zwłaszcza na czczo (collapsus orthosuuicus ) i innych czynników. Prócz tego ostrą niewydolność krążenia w postaci zapadu spostrzega się na tle dużej utraty krwi oraz na tle uczulenia ustroju. Objawy. [patrz też: turnus odchudzający dla dorosłych, bioptron tabela naświetlań, kaolin w kosmetyce ]